Het niet geven van vrijkaarten voor een concert (in dit geval een opera) is niet in strijd met de persvrijheid als bedoeld in artikel 10 EVRM. Hier is echt over geprocedeerd en dat heeft de verliezer bijna € 6K gekost. Lees hier meer!Smoesjes van de pers en geen toegang tot after: boe-hoe

Als promotor, club of festival is het geen onbekend fenomeen: vlak voordat het grote feest plaatsvindt vindt een nog groter gebeuren plaats; de run op vrijkaarten en gastenlijstplekken. Herkenbaar?

Niet alleen in de dancewereld is dit een dingetje, ook in operaland gebeurt dit. Zelfs zo erg dat het tot een rechtszaak kwam. En nog erger; een hoger beroep, want een recensent was het er écht niet mee eens dat hij geen vrijkaarten kreeg én niet naar de zogenaamde ‘nazit’ mocht. De nazit is een soort after in de operascene.

Eerste aanleg
Er was eens een recensent. De recensent had een blog genaamd de Opera Gazet, een soort DJ Mag voor opera. Hij kreeg geen vergoeding voor het schrijven van zijn recensies. Hij meldde zich altijd netjes voor een voorstelling en vroeg dan om vrijkaarten. Die vrijkaarten kreeg hij ook 3 jaar lang. De recensent mocht ook vaak naar de ‘voorzit’, de pre party en de ‘nazit’, de after party komen.

Maar nu komt het, één van de recensies was een beetje zuur. Daar had de Nationale Opera niet zo’n zin in en besloot om geen vrijkaarten meer te geven. En, geen bandjes meer voor de after. Hierop startte de recensent een procedure, waarin hij stelde dat sprake is van schending van het recht op vrije nieuwsgaring uit artikel 10 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

In artikel 10 EVRM staat het volgende:

Article 10. – Freedom of expression

1. Everyone has the right to freedom of expression. This right shall include freedom to hold opinions and to receive and impart information and ideas without interference by public authority and regardless of frontiers. This Article shall not prevent States from requiring the licensing of broadcasting, television or cinema enterprises.

2. The exercise of these freedoms, since it carries with it duties and responsibilities, may be subject to such formalities, conditions, restrictions or penalties as are prescribed by law and are necessary in a democratic society, in the interests of national security, territorial integrity or public safety, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals, for the protection of the reputation or rights of others, for preventing the disclosure of information received in confidence, or for maintaining the authority and impartiality of the judiciary.

In een soortgelijk artikel 7 uit onze grondwet staat het volgende:

1. Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.
2. De wet stelt regels omtrent radio en televisie. Er is geen voorafgaand toezicht op de inhoud van een radio- of televisieuitzending.
3. Voor het openbaren van gedachten of gevoelens door andere dan in de voorgaande leden genoemde middelen heeft niemand voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De wet kan het geven van vertoningen toegankelijk voor personen jonger dan zestien jaar regelen ter bescherming van de goede zeden.
4. De voorgaande leden zijn niet van toepassing op het maken van handelsreclame.

Als je de toelichting op vrijheid van meningsuiting in onze grondwet wil lezen, kijk dan even op https://www.denederlandsegrondwet.nl/id/vkugbqvdsyww/artikel_7_vrijheid_van_meningsuiting.

Dat gezegd hebbende, stelde de Opera dat er geen schending was van de persvrijheid. De recensent mag nog wel komen, maar de Opera geeft gewoon geen gratis kaarten meer weg, omdat zij hem vanwege zijn activistische houding niet langer serieus neemt als journalist. Zij voert daartoe allerlei redenen aan, maar de rechtbank acht die niet van groot belang. Het belangrijkste oordeel is dat de recensent zijn werk prima kan doen, maar niet gratis.

De Opera krijgt in eerste aanleg gelijk en dat kost de recensent € 1.606 aan proceskosten. Maar hij laat het daar niet bij en gaat in hoger beroep.

Hoger beroep
Het Hof maakt ook korte metten met het verweer (‘de grieven’) in hoger beroep:

“Het Hof oordeelt dat het recht op vrije nieuwsgaring als bedoeld in artikel 10 EVRM voor eiser niet het recht voortvloeit om kosteloos iedere door hem gekozen premièrevoorstelling van de Nationale Opera te blijven bezoeken. Dat eiser voortaan de voor publiek gebruikelijke toegangsprijs moet betalen, vormt als zodanig geen belemmering van zijn recht op vrije nieuwsgaring. Door van eiser te verlangen dat hij zich tegen betaling van een toegangskaart voorziet voor een premièrevoorstelling die hij wil recenseren, onthoudt de Nationale Opera eiser immers geen informatie. De Nationale Opera heeft verder onweersproken aangevoerd dat de nazit een ontspannen en feestelijke bijeenkomst is, vooral bestemd om de artiesten en donateurs te bedanken. Het hof acht door de Nationale Opera voldoende aannemelijk gemaakt dat de nazit vanuit journalistiek oogpunt van beperkte betekenis is. Bovendien zijn er voldoende alternatieven om de door eiser bij de nazit nagestreefde informatie te vergaren, zo oordeelt het Hof.”

Bron: https://www.boek9.nl/items/iept20190827-hof-amsterdam-nationale-opera.

Als je de hele uitspraak wil lezen, kijk dan op https://www.boek9.nl/system/files/B92019/B920190827_Hof_Amsterdam_Nationale_Opera.pdf.

Omdat het Hof de recensent wederom in het ongelijk stelt, kost hem dit nog eens (minimaal) € 4.079. De hele zaak heeft dus minstens € 1.606 + € 4.079 = € 5.685 gekost. Daar kun je aardig wat operakaartjes voor kopen, maar inderdaad, je kan er ook voor gaan procederen.